মহাত্মা গান্ধী

মহাত্মা গান্ধীৰ আলোকচিত্ৰ

মহাত্মা গান্ধী বা মোহনদাস কৰমচান্দ গান্ধী (গুজৰাটী: મોહનદાસ કરમચંદ ગાંધી; ইংৰাজী: Mohandas Karamchand Gandhi; ২ অক্টোবৰ, ১৮৬৯ – ৩০ জানুৱাৰী, ১৯৪৮) ব্ৰিটিছ ভাৰতৰ স্বাধীনতা আন্দোলনৰ গুৰি ধৰোঁতা এজন মুখ্য পথপ্ৰদৰ্শক নেতা আছিল। অহিংস নীতিৰে পৰিচালিত সত্যাগ্ৰহৰ পথপ্ৰদৰ্শক গান্ধীৰ নেতৃত্বত পৰিচালিত হৈ ভাৰতে স্বাধীনতা লাভ কৰে। তেখেতৰ অহিংস নীতিৰ এই পন্থাৰ আধাৰত পৰৱৰ্তীকালত পৃথিৱীৰ বিভিন্ন স্থানত বিভিন্ন গণ-অধিকাৰ আন্দোলনৰ জন্ম হয়। তেখেতক সাধাৰণতে মহাত্মা (ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰে প্ৰদান কৰা সন্মানসূচক 'মহান আত্মা') নামেৰেও জনা যায়। ভাৰতীয় সকলে তেখেতক জাতিৰ পিতাৰ মৰ্য্যাদা দিয়ে আৰু সেয়ে বাপু বুলি সম্বোধন কৰে। তেখেতৰ জন্মদিন ২ অক্টোবৰ দিনটো ভাৰতত গান্ধী জয়ন্তী আৰু বিশ্বজুৰি আন্তৰ্জাতিক অহিংসা দিৱস হিচাপে পালন কৰা হয়।

উদ্ধৃতিসমূহ

“ যি স্বাধীনতাই ভুল কৰিবলৈ অনুমতি নিদিয়ে, সেই স্বাধীনতা অৰ্থহীন৷”

যুৱাকালত গান্ধীজী

1. অহিংসাই পৰম ধৰ্ম৷
2. যি স্বাধীনতাই ভুল কৰিবলৈ অনুমতি নিদিয়ে, সেই স্বাধীনতা অৰ্থহীন৷
3. নভবা নিচিন্তাকৈ কোনো প্ৰতিশ্ৰুতি নিদিবা৷ এবাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়াৰ পিছত জীৱন দি হ’লেও পালন কৰিবা৷
4. লোকৰ দোষ ধৰাটো বুদ্ধিমানৰ কাম, কিন্তু নিজক নিৰ্দোষী কৰাটো তাতোকৈ বুদ্ধিমানৰ কাম৷
5. চকুৰে নেদেখাজনক অন্ধ বুলিব নোৱাৰি, নিজৰ দোষ ত্ৰুটিবোৰ লুকুৱাই ৰখাজনহে প্ৰকৃতাৰ্থত অন্ধ।
6. আদৰ্শহীন মানুহ গুৰিবঠা নোহোৱা নাৱৰ দৰে।
7. মানুহৰ সেৱাৰ মাজেদিহে মই ঈশ্বৰক লগ পাবলৈ বিচাৰোঁ। কাৰণ ঈশ্বৰ স্বৰ্গতো নাই, পাতালতো নাই, আছে মাথোঁ আমাৰ প্ৰত্যেকৰে অন্তৰত।
8. প্ৰেমবিহীন জীৱন শলিতা নোহোৱা চাকিৰ দৰে।
9. প্ৰতিশোধতকৈ ক্ষমাহে মনুষ্যত্বৰ চিনাকি৷
10. জীৱনটো এটা অন্তহীন পৰীক্ষাৰ লানি।
11. চৰিত্ৰৰ অবিহনে শিক্ষাৰ মূল্যই বা ক'ত? চৰিত্ৰ হৈছে মাত্ৰ প্ৰাথমিক ব্যক্তিগত পবিত্ৰতা।
12. মানুহে বিশ্বাসৰ যোগেদিয়েই পৰ্বত বগাব পাৰে।
13. যদি সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ ভগৱানৰ ওপৰত আমাৰ বিশ্বাস নাথাকে, তেন্তে আমি সকলো আশা হেৰুৱাই পেলাম।
14. নিজে যিটো কৰিব নোৱাৰা, আনকো সেইটো কৰিবলৈ নক’বা৷
15. সত্যক কেতিয়াও ঢাকি ৰাখিব নালাগে। কাৰণ সত্যই অন্ধকাৰক ঘৃণা কৰে।
16. যেতিয়ালৈকে সকলোৰে মাজত ক্ষমতাৰ সম বিতৰণ নহয়, তেতিয়ালৈকে গণতন্ত্ৰ সম্ভৱ নহয়। গণতন্ত্ৰক উশৃংখল মানুহৰ হাতলৈ নিম্নগামী হ'বলৈ দিয়া উচিত নহয়।
17. অসম এখন সুশোভন বননিৰ দেশ। এই দেশৰ কিছুমান নদীৰ সৌন্দৰ্য ইমানেই মোহনীয় যে পৃথিৱীৰ আন কোনো সৌন্দৰ্য‌ই ইয়াক চেৰ পেলাব নোৱাৰে। টেমছ নদীৰ মোহনীয় ৰূপ ম‌ই দেখিছোঁ। কিন্তু প্ৰকৃতিয়ে অতি বিলাস-বহুলভাৱে সজাই তোলা যি নিজৰাৰ পাৰত বহি ম‌ই এই টোকাবোৰ লিখি আছো তাতকৈ ওখ খাপৰ সৌন্দৰ্য ক’ৰবাত দেখা মোৰ মনত নপৰে।
18. ইতিবাচক চিন্তা কৰিব, কাৰণ আপোনাৰ চিন্তাবোৰ কথা হৈ পৰে। ইতিবাচক কথা ক’ব, কাৰণ আপোনাৰ কথাবোৰ আচৰণ হৈ পৰে। ইতিবাচক আচৰণ কৰিব, কিয়নো আপোনাৰ আচৰণবোৰ অভ্যাস হৈ পৰিব। অভ্যাসবোৰ ইতিবাচক কৰি ৰাখিব, কাৰণ আপোনাৰ অভ্যাসবোৰ মূল্যবোধ হৈ পৰে। মূল্যবোধ ইতিবাচক কৰি ৰাখিব, কিয়নো আপোনাৰ মূল্যবোধ আপোনাৰ ভাগ্য হৈ পৰিব।
19. অসমে নিজস্বতা হেৰুৱাব নোৱাৰে৷ নিজস্বতা ৰক্ষাৰ বাবে অসমে আৱশ্যক হ’লে পৃথিৱীৰ বিপক্ষেও থিয় দিব লাগিব৷ নহ’লে ক’ব লাগিব অসমত মানুহ নাই৷
20. খাবলৈ জীয়াই নাথাকিবা, জীয়াই থাকিবলৈহে খাবা৷
21. যিজনে জীৱনত ত্যাগ কৰিব পাৰে, তেওঁহে জীৱন ভোগ কৰিব পাৰে।
22. যি ধৰ্ম অৱলম্বন কৰি মই ৰামৰাজ্যৰ কল্পনা কৰিছোঁ, তাতোকৈও সুন্দৰ আৰ্হি শ্ৰীশঙ্কৰদেৱে অসমবাসীক দি গৈছে৷
23. সাজ-পোছাকে মানুহক ভদ্ৰ কৰি নোতোলে৷ সৎ চিন্তা আৰু সৎ শিক্ষাৰ দ্বাৰাহে এজন প্ৰকৃত ভদ্ৰলোক হ’ব পাৰি৷
24. সত্য আৰু শুদ্ধ ধৰ্মৰহে গতি আছে, ভুল ধাৰণাৰ গতি নাই৷
25. সত্যৰ মুখামুখি হ’বলৈ ভয় নকৰিবা, সত্য সদায় ভয়ংকৰ৷ যি কাপুৰুষ তেওঁহে কেতিয়াও সত্যৰ মুখামুখি হ’বলৈ নোৱাৰে৷
26. যাৰ আত্মসন্মান নাই তেওঁৰ নিজস্ব বুলি একোৱেই নাই।
27. অসহনশীলতা, অশিষ্টতা আৰু ৰুক্ষতা হৈছে - সকলো সুস্থ সমাজৰ বাধা স্বৰূপ আৰু গণতান্ত্ৰিক আদৰ্শৰ পৰিপন্থী।
28. অহিংসাই সুদীৰ্ঘ প্ৰেম। ইয়েই সৰ্বোচ্চ ন্যায় বিচাৰ। মানৱ জাতিৰ ত্ৰাণৰ ইয়েই অস্ত্ৰ।
29. অহিংসাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰিহে এখন বিশ্ব সমাজ অৰ্থাৎ এক বিশ্ব গঢ়ি তোলাটো সম্ভৱ।
30. যাৰ অন্তৰ মলিন তেওঁ অস্পৃশ্য৷
31. জাবৰ সাৰিলে যেনেদৰে ঠাইডোখৰ পৰিষ্কাৰ হয়, তেনেকৈ ভুল স্বীকাৰ কৰিলে অন্তৰ আগতকৈয়ো শুদ্ধ হয়৷
32. শাসকে আমাক অসন্তুষ্ট কৰিলে আমি সহযোগ কৰিবলৈ এৰিব লাগে৷
33. আমি ভাৰতক স্বাধীন কৰিম, নহ’লে তাৰবাবে জীৱন আহুতি দিম৷ আমি আৰু কেতিয়াও সাদত্ব স্বীকাৰ নকৰোঁ৷ ই প্ৰতিজন দেশবাসীৰ পূণ্য প্ৰতিজ্ঞা হওক৷
34. সাক্ষৰতা কেৱল মানুহৰ শিক্ষাত আগবঢ়াৰ উপায়, সাক্ষৰতা মানে শিক্ষা নহয়৷
35. শিশুৰ মানসিক বিকাশৰ বাবে মাতৃভাষাৰ সিমানেই আৱশ্যক, যিমান কেঁচুৱাক শাৰীৰিক বিকাশৰ বাবে মাতৃদুগ্ধৰ আৱশ্যক৷ সেইবাবেই তাৰ মানসিক বিকাশৰ বাবে তাৰ ওপৰত মাতৃভাষাৰ অতিৰিক্ত কোনো এটা ভাষা জাপি দিয়াটো মই মাতৃভূমিৰ বিৰুদ্ধে পাপ বুলি ভাবোঁ৷ নিজ দুগ্ধ নিজ সন্তানক দান নকৰা মাতৃ যিদৰে পাপিনী একেদৰে মাতৃভাষাক অৱজ্ঞা কৰা ব্যক্তিগৰাকীও মহাপাতকী৷
36. জিজ্ঞাসা বিনে জ্ঞান হ’ব নোৱাৰে, দুখ বিনে সুখ নহয়; ধৰ্ম-সংকট হৃদয়-মন্থন সকলো জিজ্ঞাসুৰে এবাৰ হ’বই৷
37. শিক্ষা মানে মই শিশুৰ আৰু মানুহৰ শৰীৰ, মন আৰু সত্ত্বাৰ অন্তৰ্নিহিত সৰ্বদিশৰ উৎকৃষ্টাংশক বাহিৰলৈ উলিয়াই অনটোকে বুজোঁ।

আত্মজীৱনীৰ পৰা

“যিহেতু মই গম পাইছিলোঁ যে গৰু আৰু ম'হ ফুঁকাৰ বলি হয়, গতিকে গাখীৰৰ প্ৰতি মোৰ প্ৰবল বিতৃষ্ণাই বাহ লৈছিল।”

• হাতৰ আখৰ বেয়া হ’লে শিক্ষা সম্পূৰ্ণ হোৱা নাই বুলি ধৰিব লাগে৷...প্ৰত্যেক মুনিহ আৰু তিৰোতাই মোৰ দৃষ্টান্তৰ পৰা শিকি লওক যে ভাল হাতৰ আখৰ শিক্ষাৰ এটা ডাঙৰ অংগ৷
• এই বিশ্বব্যাপী সৰ্বত্ৰ বিৰাজমান সত্যক উপলব্ধি কৰিবলৈ হ’লে এই সৃষ্টিৰ সকলো জীৱনলৈকে এটা প্ৰেমৰ ভাব পাব লাগিব৷ যি এনে এটা আকাঙ্ক্ষা কৰে, তেওঁ জীৱনৰ কোনো এটা কাৰ্যক্ষেত্ৰ পৰা আঁতৰি থাকিব নোৱাৰে৷
• নিজকে শুদ্ধ নকৰাকৈ সকলো জীৱৰ লগত নিজক একেটা বুলি ভবাটো অসম্ভৱ৷ আত্মশুদ্ধি নহ’লে অহিংসাৰ নিয়ম পালন কৰিবলৈ যোৱাটো এটা অলীক সপোন৷
• ভগৱানৰ সৈতে আত্মিক বিকাশৰ অনুভূতি জগাই তুলিবলৈ মাতৃভাষা প্ৰশস্ত পথ৷
• যিহেতু মই গম পাইছিলোঁ যে গৰু আৰু ম'হ ফুঁকাৰ বলি হয়, গতিকে গাখীৰৰ প্ৰতি মোৰ প্ৰবল বিতৃষ্ণাই বাহ লৈছিল।

1. মানুহৰ সেৱাৰ মাজেদিয়ে মই ইশ্বৰক লগ পাবলৈ বিচাৰোঁ ৷ কাৰণ ইশ্বৰ স্বৰ্গতো নাই, পাতালতো নাই ৷ আছে মানুহৰ অন্তৰত ৷
2. যদি মই বিশ্বাস কৰোঁ যে মই কোনো এটা কাম কৰিম, তেন্তে আৰম্ভণিতে মোৰ সেই কামটো কৰিবলৈ প্ৰয়োজনীয় দক্ষতা নাথাকিব পাৰে যদিও নিশ্চয়কৈ মই সেই কামটো কৰিবলৈ প্ৰয়োজনীয় দক্ষতা আহৰণ কৰি ল’ম আৰু সফলতা লাভ কৰিম ৷
3. আমি যদি আনৰ পৰা ন্যায় আশা কৰো তেন্তে আনৰ প্ৰতিও আমি ন্যায় কৰিব লাগে ৷

গান্ধীৰ বিষয়ে উক্তি

গ

• গান্ধীক ব্যক্তিবাদীসকলৰ ভিতৰত অন্যতম বিপ্লৱী আৰু বিশ্ব ইতিহাসৰ অন্যতম ব্যক্তিবাদী বিপ্লৱী হিচাপে গণ্য কৰাটো অতিৰঞ্জিত নহ’ব৷
  • Raghavan N. Iyer, The Moral and Political Thought of Mahatma Gandhi, Oxford University Press (1978) p. 114
• গান্ধীৰ অনন্য মহত্ত্ব নিহিত হৈ আছে তেওঁৰ নৈতিক উৎসাহ আৰু ইয়াৰ প্ৰতি তেওঁৰ অতুলনীয় ভক্তি। (আইনষ্টাইন)

ত

• তেজ মঙহেৰে গঢ়া এনে এজন লোকো যে এই পৃথিৱীত আছিল, সেই কথা পৰৱৰ্তী প্ৰজন্মই বিশ্বাসেই নকৰিব৷ (এলবাৰ্ট আইনষ্টাইন)

ম

• মোৰ বিশ্বাস আমাৰ সময়ৰ সকলো ৰাজনৈতিক পুৰুষৰ ভিতৰত গান্ধীৰ মতামত আছিল আটাইতকৈ উৎসাহজনক৷ আমি তেওঁৰ মনোভাৱেৰে কামবোৰ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰা উচিত; আমাৰ স্বাৰ্থ সিদ্ধিৰ বাবে যুঁজিবলৈ হিংসা ব্যৱহাৰ কৰা উচিত নহয়, কিন্তু আপুনি বিশ্বাস কৰাৰ দৰে সকলো কামতে অসহযোগ কৰাটো অযুক্তিকৰ৷ (এলবাৰ্ট আইনষ্টাইন)